Odstąpienie od umowy

Z umową na odległość mamy do czynienia, gdy transakcja jest zawierana bez jednoczesnej obecności obu stron. Umowę taką można zawrzeć przy wykorzystaniu np. drukowanego lub elektronicznego formularza, reklamy prasowej z wydrukowanym formularzem zamówienia, reklamy e-mailowej, katalogu, telefonicznie i na wiele innych sposobów. W praktyce umowy zawierane na odległość to głównie handel elektroniczny i sprzedaż wysyłkowa. Konsument, który zawarł umowę na odległość (np. kupił przez internet odzież lub sprzęt agd), ma prawo do odstąpienia od umowy bez podania przyczyny. Jest ono jednak ograniczone w czasie i przysługuje jedynie przez 10 dni (podstawa prawna: art. 7 ust.1 ustawy z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzona przez produkt niebezpieczny). Termin ten jest terminem zawitym i liczy się od dnia wydania rzeczy, a gdy umowa dotyczy świadczenia usługi – od dnia jej zawarcia.

W przypadku umów zawieranych w drodze sprzedaży z licytacji, nie obowiązują przepisy o umowach zawieranych na odległość. Wyłączenie stosowania w takim przypadku przepisów ustawy z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny ( Dz. U. Nr 22, poz. 271 z późn. zm.) wynika wprost z art. 16 ust. 1 pkt 10 tego aktu prawnego. Oznacza to, że w przypadku zawarcia umowy w formie licytacji (aukcji), konsumentowi nie przysługuje uprawnienie do odstąpienia od umowy. Należy tu jednak odróżnić zawarcie umowy przy użyciu opcji „kup teraz”, udostępnionej w transakcjach zawieranych przy użyciu popularnego internetowego serwisu aukcyjnego. Taka umowa, spełnia już przesłanki do uznania ją za zawartą na odległość w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny ( Dz. U. Nr 22, poz. 271 z późn. zm.), co skutkuje możliwością rozwiązania przez konsumenta umowy zgodnie tą regulacją.

Uprawnienia do odstąpienia od umowy zawartej na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa są niezależne od uprawnień konsumenckich do reklamowania towaru, w przypadku gdy jest on niezgodny z umową. Uprawnienia z tytułu niezgodności towaru z umową określa ustawa z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej (DzU z 2002 r. nr 141, poz. 1176 z późn. zm.). Towar jest niezgodny z umową, jeśli: o nie nadaje się do celu, do jakiego tego rodzaju produkt jest zwykle używany (np. zakupione płytki mrozoodporne okazują się nieodporne na niskie temperatury). o gdy nie ma odpowiednich właściwości, a także cech, o jakich zapewniał sprzedawca lub producent (podczas indywidualnego uzgadniania właściwości towaru lub w składanych publicznie oświadczeniach – w reklamie lub oznakowaniu towaru), np. zakupiony proszek nie usuwa uporczywych plam, mimo że w reklamie zostały podane takie zapewnienia. o gdy towar został nieprawidłowo zamontowany lub uruchomiony. Mamy do czynienia z niezgodnością z umową, jeśli czynności te zostały wykonane w ramach umowy sprzedaży przez sprzedawcę albo przez kupującego według otrzymanej instrukcji. W razie niezgodności towaru z umową (ustawa dokładnie określa, co rozumieć pod tym pojęciem) konsument może najpierw żądać doprowadzenia go do stanu zgodnego z umową przez nieodpłatną naprawę albo wymianę na nowy, chyba że naprawa albo wymiana są niemożliwe lub wymagają nadmiernych kosztów. Wybór należy do kupującego. Z odmową możemy się spotkać jedynie wtedy, gdy sprzedawca np. nie dysponuje zapasem danych rzeczy i nie może zamówić towaru z hurtowni lub magazynu albo byłoby to zbyt kosztowne. Sprzedawca powinien ustosunkować się do zgłoszenia reklamacyjnego w terminie 14 dni. Jeśli nie dochowa tego terminu, uznaje się, że sprzedawca uznał żądania konsumenta i powinien je zrealizować. Gdy sprzedawca w odpowiednim czasie nie dokona naprawy albo wymiany bądź okażą się one niemożliwe lub gdy naprawa albo wymiana narażałaby kupującego na znaczne niedogodności, to wtedy kupujący może skorzystać z innych uprawnień. Można żądać obniżenia ceny, a nawet odstąpienia od umowy, choć ta ostatnia możliwość nie dotyczy tych przypadków, gdy stwierdzona wada jest nieistotna.

Sprzedawca jednak nie odpowiada za taką niezgodność, o której kupujący wiedział w momencie transakcji, albo – oceniając rozsądnie – powinien był wiedzieć. Zakup towaru w sklepie internetowym to umowa zawierana na odległość, bo nie ma jednoczesnej obecności obu stron. Dlatego umowa taka podlega regulacjom ustawy z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (DzU z 2000 r. nr 22, poz. 271 z późn. zm.). Art. 12 ust. 1 tej ustawy przewiduje, że przedsiębiorca powinien wykonać umowę zawartą na odległość (czyli w praktyce dostarczyć towar albo zrealizować usługę bądź przynajmniej rozpocząć jej świadczenie) w terminie 30 dni po złożeniu przez konsumenta oświadczenia woli o zawarciu transakcji. Art. 12 ustawy zastrzega, że powyższe zasady obowiązują „jeżeli strony nie umówiły się inaczej”. Gdyby natomiast się okazało, że przedsiębiorca nie jest w stanie spełnić świadczenia (bo towar jest niedostępny), to ma obowiązek niezwłocznie – najpóźniej w ciągu 30 dni od zawarcia umowy – powiadomić o tym konsumenta i zwrócić mu otrzymane pieniądze.

Wzór_dokumentu_Oświadczenie_o_odstąpieniu_od_umowy_zawartej_na_odległość